Fræðsla
Hvenær er besti tíminn til að læra að lesa?

Birgir Hrafn
Fræðsla
Flest börn eru tilbúin til að læra að lesa um sex ára aldur. Mikilvægara en aldur er stuðningsumhverfi, áhugi og jákvæð reynsla af lestri.
Hvenær eru börn tilbúin að lesa?
Um sex ára aldur eru flest börn tilbúin
Mikilvægi stuðningsumhverfis
Að byrja ekki of snemma
Margir foreldrar velta fyrir sér hvort það skipti miklu máli hvenær barn byrjar að læra að lesa. Sum börn sýna áhuga mjög snemma, jafnvel fjögurra eða fimm ára, á meðan önnur eru tilbúin seinna. Rannsóknir sýna að það er ekki einn „réttur“ aldur, heldur skiptir meira máli hvernig þroski og umhverfi barnsins styður við námið.
Alþjóðlegar rannsóknir benda til þess að flest börn séu almennt tilbúin til formlegs lestrarnáms um sex ára aldur. Þá hefur málskilningur, athygli og fínhreyfiþroski náð ákveðnu stigi sem gerir þau betur í stakk búin til að læra að tengja hljóð og bókstafi. Hins vegar geta börn sem hafa góðan málþroska og mikinn áhuga verið tilbúin fyrr, á meðan önnur þurfa meiri tíma. Það er bæði eðlilegt og algengt.
Mikilvægi stuðningsumhverfis
Það sem skiptir mestu máli er umhverfið sem barnið vex upp í. Börn sem alast upp við lestur, samtöl og góðan orðaforða fá forskot, óháð því hvenær þau byrja formlega að lesa. Foreldrar geta stutt við með einföldum hætti:
Lesa daglega fyrir barnið.
Ræða saman um sögur og myndir.
Hvetja barnið til að spyrja spurninga og tjá sig.
Þannig byggist upp jákvæð tenging við lestur sem nýtist þegar formlegt nám hefst.
Að byrja ekki of snemma
Rannsóknir sýna einnig að ekki er gott að byrja of snemma skipulagt lestrarnám því það getur haft neikvæð áhrif ef barnið er ekki tilbúið. Það getur valdið streitu og minnkað áhuga. Mikilvægara er að fylgjast með áhuga barnsins og bregðast við honum á jákvæðan hátt.
Í stuttu máli: besti aldurinn til að læra að lesa er þegar barnið sjálft er tilbúið, yfirleitt í kringum sex ára, en með góðu stuðningsumhverfi geta börn bæði byrjað fyrr og einnig blómstrað þó seinna sé lagt af stað. Foreldrar gegna þar lykilhlutverki.